Forsetin á Sri Lanka er so hugtikin av Rodrigo Duterte, tí filipinski forsetin hevur nærum beint fyri drøggóskilinum á Filipsoyggjum við at loyva vanligum fólki at avrætta drøgghandlarar, at hann ætlar at gera tað sama á Sri Lanka.

Maithpala Sirisena hevur sagt sínum ráðharraráð í Colombo á oynni í Indiska havi, at hann ynskir 42 ára gamla forboðið móti deyðadómi ógildað. Sirisena sigur seg sinnaðan til sjálvur at undirskriva deyðadómar fyri drøggbrotsverk.

Sri Lanka er nú depil fyri drøggsmugling í Suðurasia við vaksandi kriminaliteti.

Men narko er bert ein avbjóðing. Størri vandi er botnleysa skuldin til Kina.

Oyggin í Indiahavi  var bretskt hjáland, Ceylon, ið gjørdi sítt svarta te gitið, og fekk sjálvstýri í 1948, men varð herjað av borgarakríggi millum fólkabólkar. Oyggin er 65.000 km2 (helvt størri enn Danmark) og við 21 mió íbúgvum. Miðal ársinntøkan er $ 4.500 pr íbúgva, bert 1/10 av føroyska BTÚ-num.

BTÚ hjá Sri Lanka er bert $ 87 mia, og fíggjarlógin vísir 2,2% hall av BTÚ. Statsskuldin táttar í 77% av ársframleiðsluni. India, IMF, Asiatiski Menningar-bankin og serliga Kina eru kreditorar. Kina hevur júst lænt oynni $ 1 mia til at gjalda $ 4 mia (stórur partur fallin skuld til Kina) í 2019, skrivar Reuters.

Kreditorarnir ávara Sri Lanka ímóti at seta seg í enn djúpari skuld til Kina, sum veitir strategiskum londum stór lán við fløktum treytum, til tey missa sítt fíggjarliga sjálvstýri til Kina, ið so yvirtekur tær fyritøkur, ið skylda Kina pening.

Kommunistiska Peking-stjórnin skipar fyri hesum íløgupolitikki, ið hevur komið fleiri 3-heimslondum í størstu neyð, Sri Lanka og Maldivurnar teirra millum.

Á Sri Lanka byrjaði tað við, at Kina lænti Colombo-stjórnini mia krónur til at byggja eina risa skipahavn, ið lítil nytta var í og ikki hevur borið seg vinnuliga. Kinverjar eru ríkir og spýta meiri pening í, so hvørt sum skuldin økist.

Umframt hesa havnina hevur kommunista-Kina lænt miljardir til Ceylon Petro, Ceylon El-felagið og Flogfelagið, ið er landsogn, íalt $ 8 mia, smbr IMF.

Nú ljóðar, at Kina skal yvirtaka altjóða havnina og gjalda Sri Lanka fast gjald fyri at brúka part av henni til kinesiska herflotan. India mótmælir og ætlar at seta móttiltøk í verk til at fyribyrgja, at hernarveldið Kina verður næsti granni.