Sølmundarfjørður hevur helst einaferð verið navnið á øllum fjørðinum, sum í dag nevnist Skálafjørður, nevndur eftir landnámsmanni við Sølmundar-navni. Sum kirkjubygd hevur Skáli havt serstaka tign fram um hinar grannabygdirnar og hevur tessvegna fest navn sítt á fjørðin. Men mangar øldir hevði Skáli onga kirkju. Fýrs ár eru liðin síðan núverandi kirkja varð vígd

Eysturoyggin er næststørsta oyggj í Føroyum. Væl er hon vard av Streymoynni fyri vestan og av Kalsoynni og Borðoynni fyri eystan, meðan opið er út í hav fyri sunnan og fyri norðan.

Á eystursíðuni eru víkir og firðir: Æðuvík, Rituvík, Lambavík, Gøtuvík, Leirvík, Fuglafjørður, Oyndarfjørður og Elduvík. Úr báðum endum skera seg tveir firðir langt inn í oynna: Skálafjørður syðrumegin og Funningsfjørður norðarumegin. Millum firðirnar er vakur dalur, ið nevndur verður Millum Fjarða.

»Den længste fjord og samtidig tryggeste ankerplads«. Soleiðis skýra fróðarrit Skálafjørðin. Men hann er ikki bert longsti fjørður í Eysturoy, hann er longsti fjørður í øllum Føroyum. Er trettan kilometrar av sandinum í Skálafirði í beina linju út í Raktanga og átjan út í Eystnes. Bygdirnar á hesum firði eru vestarumegin: Strendur, Innan Glyvur, Skáli og Skálafjørður (ɘ: Skálabotnur); eystarumegin: Undir Gøtueiði/Skipanes, Søldarfjørður, Lambareiði, Glyvrar, Saltangará (Runavík), Saltnes, Toftir og Nes.

Í »Indberetninger fra en Reise i Færøe 1781 og 1782« nevnir Jens Christian Svabo fýra havnir í Føroyum at vera góðar skipahavnir, »neml. Vestmanhavn, Klack [Klaksvík], Trangisvaag og Kongshavn, som der skulle holdes for gode Vinterhavne...«

Kongshavn er heiti, sum danska yvirvøldin nýtti um Skálafjørðin. Hvussu gamalt tað er og hvør upprunin er, er ikki heilt greitt, men úr heimildum sum eitt nú danska skiparans Bagge Wandels frá 1650 er navnið at finna. 11. august hetta árið »gick wi til Segels og seglede hen mod Kongshauffen,« skrivar hann. Sostatt vita vit, at navnið hevur verið kent í 1600-árunum og er helst nakað eldri enn tað. Tilskilað verður, at »Kongshauffen« er syðri partur av Skálafjørðinum, innan fyri Saltnes. Bagge Wandel (1622-1683) gjørdi fyrstu donsku landmátingina í Føroyum (1650), og er Kongshavn merkt á kort hansara.

Mangar søgur og sagnir eru knýttar at Kongshavn ella Skálafjørðinum. Eftir mannasøgn høvdu Tróndur í Gøtu og skeggjar hansara skip síni liggjandi við Skipanes og inni í Akkersvík á Skála. Hesi staðarnøvn benda á, at her hava menn kent seg tryggar at hava skip liggjandi.

Ein fjørður fær navn

Tvær bygdir á fjørðinum hava fjarðarnavn:........

Tað er Pól á Kletti, sum er greinskrivari á folkakirkjan.fo Les alla greinin HER