Andøvsløtan hevur kanska forsømt at bera tíðindi úr Sudan. Men herfyri vóru mótmæli og í fleiri býum uppreistur ímóti, at stjórnin í Khartoum hevur lækkað almenna studningin til breyðprísin eftir trýst frá Altjóða Gjaldoyragrunninum.

Sudan er 1,9 mió km2 til víddar (sum Grønland ella Vesturevropa) við 30 mió íbúgvum, tey allarflestu muslimar, og fólkið tí sandfátækt, $ 3 um dagin, einki fólkastýri, persónligt frælsi, javnstøða ella framburður, men tað bera Islam.

Herfyri gekk galið, tá stjórnin hjá Omar al-Bashir generali gjørdi av at fylgja harraboðum hjá IMF um at gevast at økja almennu nýtsluna og lánskuldina við at stuðla breyði, so fólk kunnu keypa tað bíligari enn fyri marknaðarprís.

Hægri breyðprísur hevur síðan rikið fólk út á gøturnar at mótmæla, tí tey skulu jú liva av 20 kr um dagin í miðal (altso tey fáu, ið hava arbeiði).

Hernarstjórnin setti eyka varðhald av løgreglu og hermonnum, sum hava brúkt vanligar hættir at berja niður misnøgd í tilafturskomnum londum.

Lurkar hava sveiggjað, táragassgranatir flogið inn í svangar mannamúgvur. Gummikúlur og okkurt enn harðari hava gjørt rest. Fleiri fólk eru deyð undir mótmælum í sudanskum býum.

Omar al-Bashir gjørdist hernaðarligur einaræðisharri í Sudan í 1960. Tá var hann bert 26 ára gamal. Nú er hann 74 og enn diktator. Altjóða dómstólurin fyri krígsbrotsverk í Haag hevur leingi kraft Bashar útflýggjaðan til rættarsókn.

Bashir líður sum flestir einaræðisharrar í Afrika onga neyð. Hann hevur eisini havt vald og nógv harrans ár til at ræna so nógvan pening frá landi og fólki.

Hvussu nógv sudanski einaveldisharrin er verdur, verður av Forbes o.ø. serfrøðingum á økinum mett til $ 1 mia (= 7 mia kr). Herfyri visti Wikileaks at siga frá, at hann hevði sett $ 10-tals mió í bretskar bankar.

Stjórnin í Khartoum hevur stongt tær 6 avísirnar, ið stuðlaðu uppreistrinum ímóti hægri breyðprísum. Skrivifrælsið hevur tað tískil líka ringt í Sudan sum í flestu øðrum londum, har “friðartrúgvin” heldur fólki niðri við øllum alvi.

Alment boðar stjórnin frá, at hon roynir at rætta búskapin upp við at lækka almennar útreiðslir til mangt og hvat, sum hon hevur stuðlað.