Ovbyrjaði børn gerast lætt strongd, og børn hava ikki ment eginleikan at handfara strongd. Hesi børn kunnu lúka treytirnar uppá nógvar diagnosir. Tað sigur Dag Nordanger, sum er doktari í sálarfrøði og nýliga var á ráðstevnu hjá Nordisk Forening mot Barnmishandling og Omsorgssvikt í Føroyum.

Dag Nordanger hevur granskað í harðskapsmálum móti børnum, har almenni myndugleikin ikki megnaði, at eyðmerkja ella lofta málinum. Tað var norska stjórnin sum setti eina nevnd at granska hesi mál, fyri at síggja hvar skipanin sveik. Á ráðstevnuni hjá Nordisk Forening mod Barnmishandling og Omsorgssvikt, legði Nordanger arbeiðið, sum gjørt er fyri norsku stjórnina, fram.

Fyrilesturin, sum hevði heitið “Failure or Betrayal”, eyðmerkti 13 økir har norsku myndugleikarnir sviku. 

Eitt av hesum økjum var, at fakfólk á barnaverndarøkinum eru óvitandi um symptomir og atferð hjá børnum. Granskingin vísti, at harðskapur móti børnum kann verða goymdur handan aðrar diagnosir, so sum ADHD. 

Dag Nordanger greiðir frá, at eins og man kann hava tunglyndi av ymiskum orsøkum, kann ein eisini uppfylla treytirnar fyri ADHD av ymiskum orsøkum. Dag Nordanger sigur, at myndugleikar innan barnavernd í Noreg eru ov óvitandi um symptomir og atburð hjá børnum, og at tey mugu skilja ímillum um sjúkueyðkenni stavar frá  eini torførari støðu ella um talan er um viðføtt brek. 

Eitt annað økið, ið sveik, sum granskingin fyri norsku stjórnina vísti, var umsorganin fyri foreldur. Dag Nordanger greiður frá, at størsti vandin fyri at børn vera fyri harðskap ella umsorganarsvik er, um foreldrini sjálvi hava uppliva tað. “Vit hava ikki eina ætlan fyri hvussu vit handfara hendan størsta váðan,” sigur Dag Nordanger. Hann leggur tó afturat, at tey viðmæla, at spurt verður inn til søguna hjá foreldrum tíðliga, í barnsburðarviðtalu, sum ein natúrligur partur av hesum samrøðum. Sambært Nordanger, eru komandi foreldur, sum hava uppliva umsorganarsvik, ofta ørkymlaði um teirra upplivingar fara at ávirka teirra foreldraførleika. Vónin er at fáa samstarv og stuðul út til foreldur so tíðliga sum møguligt, og at hetta kann verða eitt vápn at bróta harðrenda sosiala arvin. 

Nú Føroyar hava yvirtikið familjurættarøkið úr Danmark, og skulu til at gera eina føroyska skipan á familjuøkinum, mælir Nordanger til at føroyingar leggja dent á tvørfakligt samstarv, meira samskipan og tættari samstarv millum stovnar. Hann leggur eisini dent á týdningin at tosa við børnini. 

Samrøðan, sum Annika Bolton Mortensen hevði við Dag Nordanger í sendingini "Rák", kann hoyrast við at klikkja ovast til høgru.