Desember størsta vøkstur í arbeiðsplássum í USA nakrantíð
Amerikanskir vinstrahallir politikarar (Dems), búskaparfrøðingar, miðlafólk o. a. Trump-hatarar hava roynt at tosa eina búskaparkreppu í gongd, síðan forsetavalið 2016. Men flestu vísitøl eru hækkað skjótari enn tey 8 árini við Obama. T.d. er miðal búskaparvøksturin dupult so stórur sum 2008-2016.
Tá tað skiltist fram undir jól, at ¼ av fíggjarlógini fór ikki at verða samtyktur, so hesin parturin av almenna geiranum lat aftur fyribils, til ein semja millum stjórn og andstøðu var fingin í lag um marknargarð suðureftir, minkaði virðisbræva-handilin nakað. Búskapurin er tó enn heilan triðing, t.e. $ 3 bill størri, enn tá Trump tók við. Hesin vøkstur hevur serliga gagnað pensiónsgrunnum almikið.
Privata nýtslan og nøgdsemið hjá fólki náddu nýggjum hæddum í jólahandlin-um, og vøksturin í talinum á arbeiðsplássum sló øll met.
Greinarar og fíggjarstovnar væntaðu 177.000 nýggj arbeiðspláss í jólamánað-inum, men uppgerðin vísti næstan tað dupulta, nevniliga 312.000 nýggj jobb. Tað er meiri enn nakran mánað undir Obama. Nú eru 5 mió arbeiðspláss løgst aftrat búskapinum, síðan Trump varð valdur fyri 2 árum síðan.
Arbeiðsloysið er bert 3,8% eisini hitt lægsta síðan 1969, og lægsta nakrantíð millum svørt, brún og kvinnur. Skatta- og avreguleringspolitikkurin fær æruna.
Orsøkin til, at arbeiðsloysið enn liggur javnt undir 4%, er, at búskaparvøkst-urin hevur gjørt, at milliónir av amerikanskum løntakarum, ið uppgóvu at leita eftir arbeiði undir Obama, nú hava meldað seg aftur á arbeiðsávísingum.
Undir Obama minkaði talið á arbeiðsplássum so nógv lutfalsliga, at luttøkan á arbeiðsmarknaðinum fall úr 65 til 63%. Eftir 2 ár við Trump er hon aftur 65%.
Búskapurin í USA vaks so nógv í fjør, at í miðal hækkaðu allar lønir 3,2%, ið er meiri, enn t.e. føroyskar lønir hækkaðu í fjør við nýggjum lønarsáttmálum.
Ein ávísur fjáltur hevur verið, tí Trump-stjórnin hevur hækkað amerikanskar tollsatsir móti kappingarneytum, Kina, Mexico, Kanada og ES (t.e. 50% av heimsins búskapum), sum altíð hava vart sínar marknaðir við hægri tolli enn USA móti teimum. Tí hava tey rænt USA í ójavnari kapping fyri billiónir dollar.
Trump hevur broytt henda ójavna. Tað minnir onkran á “handilskríggj,” ið tó javnar seg aftur, so hvørt kappingarneytarnir hjá USA nú lækka sín toll.
Mest lisið í farnu viku
Samband
Heygsvegur 8
490 Strendur